Ãîëîâíà |
Ç̲ÑÒ: |
Ìèêîëà Áåðäÿºâ. Ô²ËÎÑÎÔ²ß ÍÅвÂÍÎÑÒ² (ëèñòè äî íåäðóã³â ç ñîö³àëüíî¿ ô³ëîñîô³¿),
Ëèñòè ö³, â ÿêèõ ÿ õî÷ó ï³äâåñòè ï³äñóìîê âñ³ì äóìêàì ìî¿ì ç ñîö³àëüíî¿ ô³ëîñîô³¿, çâåðòàþ áåçïîñåðåäíüî äî ìî¿õ íåäðóãàì, ëþäÿì âîðîæîãî ìåí³ äóõó, ïðîòèâíîãî ìåí³ ïî÷óòòÿ æèòòÿ, ÷óæèõ ìåí³ äóìîê. Áàãàòî â ìåíå íåäðóã³â, íåñê³í÷åííî á³ëüøå, í³æ äðóç³â, ³ äóæå ð³çíîìàí³òí³ âîíè, ç ñàìèõ ïðîòèëåæíèõ ñòîð³í îáñòóïàþòü âîíè ìåíå. Íàéïåðø³ ìî¿ íåäðóãè öå íåäðóãè ì â³ðè, öå - îòñòóïèâøèå â äóñ³ ñâîºìó â³ä Õðèñòà, çðàäèâ éîãî ³ ïîâñòàþòü íà Íüîãî â ³ì'ÿ çåìíèõ ³äîë³â ³ áîã³â. Ñâ³ò âñòóïຠâ òàêèé âàæêèé ³ â³äïîâ³äàëüíèé ÷àñ, êîëè ìຠáóòè ðåë³ã³éíî ³çîáë³÷àåìî âñå äâîçíà÷íå, äâîÿ, ïðèêðèòå ³ ïåðåõ³äíå. Íå ìèð, àëå ìå÷ ïðèí³ñ Õðèñòîñ. ² ìå÷åì äóõîâíèì ïîâèíåí áóòè ðîçñ³÷åíèé ñâ³ò íà ñòîÿòü çà Õðèñòà ³ ïðîòè Õðèñòà. Àëå öå îñíîâíèé ïîä³ë íå ìîæå áóòè ìåõàí³÷íî ³ çîâí³ çàñòîñîâàíå äî íåñê³í÷åííî¿ ñêëàäíîñò³ æèòòÿ. Ó ªâàíãå볿 íåìຠò³º¿ ðîçêðèòîñò³ ³ ïîâíîòè, ÿê³ äîçâîëÿëè á áåçïîñåðåäíüî çàñòîñóâàòè ºâàíãåëüñüê³ êðèòå𳿠äî âñ³õ æèòòºâèõ îö³íêàìè. Âñÿêà æèòòºâà îö³íêà ñòàâèòü ïåðåä äóõîì ëþäñüêèì òâîð÷ó çàäà÷ó. Ó ªâàíãå볿 äàíà ëèøå çàêâàñêà íîâîãî æèòòÿ, ëèøå íàñ³ííÿ, ç ÿêîãî âèðîñòຠâèùà æèòòÿ äóõó, àëå íå ìîæíà áà÷èòè â íüîìó çáîðè ïðàâèë ³ çàïîâ³äåé. Ó Íîâîìó Çàâ³ò³ íåìຠïîçèòèâíîãî îäêðîâåííÿ õðèñòèÿíñüêî¿ ãðîìàäñüêîñò³. Ïðîáëåìà ñòàâëåííÿ õðèñòèÿíñòâà òà ãðîìàäñüêîñò³ - ñêëàäíà òâîð÷à ïðîáëåìà, ïîñòàâëåíà ïåðåä â³ëüíèì ëþäñüêèì äóõîì; âîíà íå äîïóñêຠñïðîùåíîãî òà îäíîìàí³òíîãî ð³øåííÿ. Ïðîáëåìà õðèñòèÿíñüêî¿ ãðîìàäñüêîñò³ çàâæäè áóëà âåëèêîþ ñïîêóñîþ ³ äëÿ â³ðíèõ õðèñòèÿí, ³ äëÿ âîðîã³â õðèñòèÿíñòâà. Õðèñòîì ³ ªâàíãå볺ì äóæå çëîâæèâàëè äëÿ ñàìèõ ïðîòèëåæíèõ ö³ëåé. Ñàìà êðàéíÿ ðåàêö³éí³ñòü ³ ñàìà êðàéíÿ ðåâîëþö³éí³ñòü îäíàêîâî ãîòîâ³ âèïðàâäàòè ñåáå õðèñòèÿíñòâîì. Çàíàäòî ÿñíî, ùî àáñîëþòí³ñòü õðèñòèÿíñüêîãî äóõó íå ìîæå áóòè òàê ëåãêî ïåðåâåäåíà íà â³äíîñí³ñòü ³ñòîðè÷íîãî ñâ³òó. Çàâæäè çàëèøàºòüñÿ íåñóì³ðí³ñòü. Îäíàêîâî ïîìèëÿþòüñÿ ³ ò³, ÿê³ ââàæàþòü õðèñòèÿíñòâî ñïðèÿòëèâèì àáñîëþòíîãî öåçàðèçìó, ³ ò³, ÿê³ ââàæàþòü éîãî ñïðèÿòëèâèì àíàðõ³çìó. Õðèñòèÿíñòâî òàê ñàìî íå ðåàêö³éíî, ÿê ³ íå ðåâîëþö³éíî, ç íüîãî íå ìîæíà âèòÿãòè í³ÿêèõ âèãîä äëÿ ñâ³òó öüîãî. |